Shańaraq-muqaddes
Ózbekstan Respublikası demokratiyalıq, huqıqıy, sociallıq hám dúnyalıq mámleket sıpatında jáhán sherikliginde óz baslamaları,
rawajlanıwdıń jańa usılların ámeliyatqa engiziw arqalı xalıqtıń abadanlıǵın saqlawda joqarı nátiyjelerge erisilmekte. "Insan mápi hámme nárseden ústin" principi tiykarında barlıq mámleketlik uyımlardıń jumısında puqaralardıń huqıq hám mápleriniń qorǵalıwı támiyinlenbekte. Respublikamızda hesh bir insan - ol balama, ol, jaspa, ol úlken jastaǵı aǵa-apalarımız ba, hesh biri itibardan shette qaldırılmaydı. Hátteki insan qádiri ámeldegi nızamshılıǵımızda hám tikkeley Prezidentimizdiń hár bir qarar hám Pármanları tiykarında turadı.
Bir ǵana Qaraqalpaqstan Respublikasın sociallıq-ekonomikalıq rawajlandırıw, xalıqtıń turmıs sharayatın jedel jaqsılaw, isbilermenlik ortalıǵın jaratıw baǵdarında bir qatar jańa Párman, qararlar turmısımızda óz sáwlesin bermekte. Mine, bulardıń barlıǵınıń negizinde hár bir insannıń salamatlıǵı, xalqımızdıń abadanlıǵı, perzentlerimizdiń aydın keleshegi tur.
Xosh, biz bul ámeliy islerge
qalay juwap qaytarıp atırmız?!
Sentyabr ayı mámleketimizde "Shańaraqlardı bekkemlew hám ajırasıw jaǵasına kelip qalǵan shańaraqlardı jarastırıw aylıǵı" etip belgilendi. Bul baǵdarda búgingi kúnde Qaraózek rayonlıq shańaraq hám hayal-qızlar bólimi, "Nuranıy" qorı hám xalıq deputatları rayonlıq Keńesi deputatları jámiyetlik shólkemler menen birgelikte xalıq arasında úgit-násiyat jumısların alıp barıw boyınsha reje belgilep, aymaqlarda ushırasıwlar ótkerip kelmektemiz.
Ajırasıw máselesin úyrenip kórgenimizde tiykarǵı sebepleriniń biri sıpatında ata-ananıń shańaraqqa aralasıwı, óz pikirin kelinge ótkeriwge urınıwlar, kelinniń óz kelinlik wazıypaların atqara almawı, sonday-aq, sırt el migraciyası hám turmıslıq mashqalalar, jáne de ayırım ushırasıp atırǵan qıyanet máselesinen kelip shıqqan jaǵdaylar bolmaqta.
Álbette shańaraqta ajırasıw bolsa bul eki tárepke de awır boladı. Biraq biz sanın túsinbey, ortada qansha balanıń jetim bolıp qalıwın oylamay, "qaytqan" qızdıń basınan sıypaymız, balaǵa bolsa "al bolmasa basqası" deymiz. Menińshe, bul
jerde ayıp birinshi náwbette ata-anadan boladı. Sebebi biz olarǵa sabırlılıq, bir-birewge húrmet, jası úlkeni de, jası kishini de húrmetlew, ıymanlı, insaplı, qolı ónerli, ilimli, bilimli bolıwlardı úyretpegenimizde. Mine sonıń saldarınan kelin kelinlik úyinde bilgenin islegisi keledi, ata-ene bunı kótere almaydı, kúewiniń bolsa kewili qalıp baslaydı. Sonıń ushında qız balaǵa qarata "Qırıq úyden jıyıw, bir úyden tıyıw" - dep biykarǵa aytpaǵan.
Shańaraq ajırasıwlarınıń jáne bir sebebi, quda-qudaǵaylardıń bir-biri menen múnásibetke kelmewi, óz-ara kelise almawı, qız tárepinen kelgen "dúnya"larǵa sın taǵıwları, basqa da toy átirapındaǵı gáp-sózler de sebep bolıp atırǵanlıǵı oylanarlı, ayanıshlı jaǵday.
Shańaraq-muqaddes dárgay. Onı abaylap-asıraw, qásterlew eki jastıń párızı. Kelin ózi iyilip túsken úyin óz úyim dep qabıllawı, er adam qolına qonǵan baxıt qusın abaylap-asırawı shańaraqtı dóretedi. Perzentlerdi bolsa balalıq dáwirinen baslap sabırlılıqqa ilim-bilim, ónerge úyretip, alıstı kóre biliwshilik sezimleri menen ósirsek sol atı atalǵan dárejeni bekkem uslaǵan bolamız.
Jámietimizde hár kimniń óz ornı - jası úlkenniń jası úlkenlik, jası kishiniń jası kishilik, shańaraqta bolsa da hár birimizdiń óz ornımız, wazıypalarımız bar. Ata-eneniń - ata, enelik, erdin erlik, kelinniń kelinlik, kúew balanıń kúew balalıq ornın biliwi, xalqımızdıń milliyligine, ózgesheligine say ózgesheliklerimizden uzaqlaspasaq, álbette shańaraqtıń tamırı bekkem boladı dep oylayman.
R.KARMISOVA. Xalıq deputatları Qaraózek rayonlıq Keńesi 7-Shayxanakópir okruginen deputat.